Je bent het meest vruchtbaar rond de periode van de eisprong. Een eicel overleeft 24 uur, zaadcellen kunnen tot 5 dagen overleven in de baarmoeder en eileiders.

De leeftijd waarop je vruchtbaar bent is voor vrouwen en mannen verschillend.

Wanneer in de cyclus kan je zwanger worden? 

Per menstruatiecyclus zijn er 6 dagen waarop je zwanger  kan worden: de dag van de eisprong  en de 5 dagen daarvoor. 

Waarom 6 dagen?

  • Tijdens de eisprong komt een rijpe eicel vrij. Die eicel kan tot 24 uur na de eisprong bevrucht worden. 
  • Zaadcellen kunnen tot 5 dagen overleven in het lichaam van de vrouw. Je kan dus zwanger worden door een zaadcel die 5 dagen eerder in je vagina kwam.

Hoe kan je de vruchtbare periode berekenen? 

Het moment van de eisprong en dus de vruchtbare periode bepalen is heel moeilijk. Waarom? 

Regelmatige cyclus

Een 'perfecte' cyclus bestaat uit 28 dagen en de eisprong vindt op dag 14. Bij vrouwen met een regelmatige cyclus van 28 dagen ligt de meest vruchtbare periode tussen dag 11 en dag 16 van de cyclus

Onregelmatige cyclus

Maar: de meeste vrouwen hebben een onregelmatige cyclus.

De eisprong kan enkele dagen na de menstruatie kan komen, maar ook enkele weken erna. Zeker bij jonge meisjes is de cyclus en dus ook de eisprong vaak heel onregelmatig.

Hoe bereken je dan de volgende eisprong? 

De vruchtbare periode kan sterk kan schommelen, zelfs bij vrouwen met een heel regelmatige cyclus.

  • Het eerste deel van je cyclus loopt van de menstruatie tot aan de eisprong. In die periode rijpt de eicel. De duur van die periode kan sterk verschillen.
  • Het tweede deel van je cyclus is de tijd tussen de eisprong en het begin van de volgende menstruatie. Die periode duurt altijd 14 dagen, met hoogstens 2 dagen verschil. 

Doordat het eerste deel van de cyclus sterk kan variëren, moet je uitgaan van de voorspelling van je volgende menstruatie om het tijdstip van de eisprong te kennen. Dus niet van de datum waarop je voor het laatst je menstruatie had.

Je eisprong berekenen: enkele voorbeelden

Hieronder zie je hoe je bij een regelmatige cyclus je eisprong kan voorspellen. 

  • Je ziet een voorbeeld van een gewone cyclus (28 dagen), een korte (23 dagen) en een lange (34 dagen)
  • De groene vakjes geven aan wanneer je vruchtbaar bent.
  • Het blauwe streepje is je eisprong.

Ik wil graag zwanger worden. Wanneer seks hebben? 

Rond de eisprong

Rond de tijd van de eisprong (je meest vruchtbare periode) vrij je best elke dag. 

  • Koppels die minder dan één keer per week vrijen, hebben 16 procent kans om zwanger te zijn na 6 maanden.
  • Koppels die 3 keer per week vrijen hebben 50 procent kans om zwanger te zijn na 6 maanden.

De kans op bevruchting is het grootst in de 3 dagen voor de eisprong en op de dag van de eisprong. Je weet niet altijd zeker wanneer je eisprong precies plaatsvindt. Daarom vrij je best elke dag vanaf 4 dagen voor de eisprong tot en met 2 dagen erna.

Los van je cyclus

Los van de dag van de cyclus of het moment van de eisprong heb je de grootste kans om zwanger te worden als je om de 2 dagen seks hebt. Dus ongeveer 2 tot 3 keer per week

Wat is een ovulatietest?

Ovulatietests sporen de aanwezigheid van het 'luteïniserend hormoon' (LH) in je bloed op via de urine. Dat is een hormoon dat de eisprong stimuleert. 

De hoeveelheid van dit hormoon neemt 24 tot 36 uur voor de eisprong toe.

Met deze tests kan je dus beter het moment voorspellen waarop je het vruchtbaarst bent en het meest kans hebt om zwanger te geraken: de dag voor en de dag van de eisprong. Een ovulatietest mag je niet verwarren met een zwangerschapstest.

Er bestaan ook apps die je helpen om een inzicht te krijgen in je cyclus of je eisprong helpen berekenen.

Ik wil NIET zwanger worden. Wanneer mag ik vrijen?

Als je zeker niet zwanger wil worden, zoek dan een betrouwbaar anticonceptiemiddel dat bij je past.

Natuurlijke anticonceptie als methode is minder betrouwbaar. Zeker als je je cyclus niet goed kent of als je een onregelmatige cyclus hebt. 

Lees meer over natuurlijke anticonceptie.

Op welke leeftijd ben je vruchtbaar?

Vrouwen zijn vruchtbaar vanaf hun eerste menstruatie (ook ‘menarche’ genoemd).

Meestal gebeurt dat tussen de 12 en 15 jaar. Vrouwen zijn vruchtbaar totdat ze niet langer menstrueren (menopauze).

Een vrouw is het vruchtbaarst tussen 18 en 30 jaar, met een piek rond de 25. Per cyclus is er dan ongeveer 20 tot 25% kans om zwanger te worden.

Vanaf de leeftijd van 30 daalt die kans. Tussen de 35 en 37 jaar heb je als vrouw nog maar de helft zoveel kans om zwanger te raken, tussen de 38 en 40 nog maar een vierde. 

Mannen zijn vruchtbaar zodra hun lichaam zaadcellen aanmaakt. Dat gebeurt bij de meeste jongens in de puberteit. Mannen kennen, in tegenstelling tot vrouwen, geen duidelijk eindpunt van hun vruchtbaarheid. Maar hun zaadkwaliteit neemt wel af vanaf 40 tot 45 jaar.

De periode in je leven waarin je vruchtbaar bent, wordt ook wel de reproductieve leeftijd genoemd. Niet alle vrouwen en mannen zijn vruchtbaar in hun reproductieve leeftijd. Verminderde vruchtbaarheid komt regelmatig voor.